Một đêm, tiền tỷ trôi sông...

Chị
Bùi Thị Giang: “Cơn lũ quét bất ngờ làm bay luôn hệ thống nuôi ba
ba...” Trong vô vàn thất bại trong sản xuất nông nghiệp có lẽ mất mát
do thiên tai là ác nghiệt, cay đắng nhất. Trường hợp sau đây là một
điển hình cho thấy làm nông nghiệp cực kỳ rủi ro...






Cách đây mấy năm, gia đình chị Bùi Thị Giang (tiểu
khu 13, phường Bắc Nghĩa - TP Đồng Hới - Quảng Bình) đầu tư xây dựng
trang trại trên vùng đất rộng hơn 2 ha cạnh con sông Mỹ Cương, cách hồ
chứa nước Phú Vinh không xa.

Trước đó, chị Giang cũng đã khăn gói quả mướp "tầm
sư học đạo” ở những trang trại ăn nên làm ra ở tỉnh bạn. Lĩnh hội nhưng
kinh nghiệm quý trở về bắt tay xây dựng mô hình trang trại. Với số tiền
dành dụm và vay mượn bà con, ngân hàng, chị đầu tư vào mô hình chăn
nuôi lợn, gà... Ngay năm 2005, vụ đầu tiên trang trại đã trúng lớn với
lượng thịt hơi xuất chuồng cao, giá cao. Kế đó, chị mạnh dạn đầu tư
nuôi tăng thêm 500 lợn thịt siêu nạc và đưa tổng đàn gà lên 4.000 con.
Chăn nuôi theo hướng công nghiệp, trung bình mỗi năm xuất 3 lứa lợn,
mỗi lứa gần 40 tấn thịt cùng hàng với gà đã thu lãi trên 500-600 triệu
đồng mỗi năm.

Thừa thắng xông lên, trên cơ sở đúc rút kinh nghiệm
những thành công ban đầu, chị Giang mở rộng trang trại theo hướng đa
nghề. Tận dụng diện tích còn lại, chị đầu tư đào trên 5.000m2 ao hồ thả
cá và một hệ thống 6 hồ xây bằng gạch bloc nuôi ba ba. Lúc này, trang
trại của chị Giang được đánh giá là điển hình trong phong trào nông dân
sản xuất kinh doanh giỏi của cả tỉnh với mức thu nhập hàng năm vài tỷ
đồng. Nhiều tổ chức, đơn vị và lãnh đạo thành phố đã đến thăm, học tập
kinh nghiệm... Sau gần 2 năm đầu tư nuôi ba ba, chị Giang bắt đầu tính
toán xuất lứa ba ba thương phẩm đầu tiên thì tai họa như tự trên trời
rơi xuống mà không hề có sự báo động nào trước.

Chị Giang như còn bàng hoàng nhớ lại: “Lúc đó là
rạng ngày 8/11/2008, mưa lớn đổ xuống trên địa bàn. Tuy nhiên, các
phường Bắc Nghĩa, Đồng Sơn được ví như vùng cao của thành phố nên cũng
không ai lo sợ gì. Bất ngờ, lũ lên nhanh như cướp chợ, phút chốc đã
tràn qua tất cả, cuốn đi tất cả...”. Ang Hoàng Văn Dương (chồng chị
Giang) tiếp lời: “Lúc đó khoảng 4 giờ sáng, đang nằm nghe tiếng nước
réo, tôi đi ra sông Mỹ Cương xem thì thấy nước mấp mé chân bụi tre,
Khoảng một giờ đồng hồ thì nước tống về nhanh như chớp, chốc đã tràn
hết vườn tược rồi ngập lên gần cả mét nước...”.

Thấy nước lên quá mạnh, chị Giang gọi điện thoại báo
cho lãnh đạo phường Bắc Nghĩa xin hỗ trợ. Chỉ hơn một giờ đồng hồ sau,
nước đã tràn qua trang trại và dâng lên rất mạnh. Lực lượng xung kích
của phường huy động được khoảng 30 người và 3 xe ô tô tải đến để chuyển
số lợn, ba ba, cá, gà lên vùng cao nhưng cũng không được vì nước đã
chặn hết lối vào. Trong đêm, nước réo ầm ầm, ô tô pha đèn cũng không
thể tìm thấy đường đi vào trang trại, chỉ cần sẩy bánh là nguy hiểm ập
đến liền. Lúc đó, hơn 20 lao động trong trang trại cùng vợ chồng chị
Giang vật lộn với lũ để cứu đàn lợn. Gỗ ván được huy động để kê sạp. Cứ
kê được tấm nào là đẩy mấy con lợn lên đứng trên đó cho khỏi bị ngập
nước. Nhưng cũng được non 100 con lợn được “cứu hộ” thì hết ván và lúc
đó lũ cũng đã dâng ngập khắp trang trại ở độ sâu trên 1m nước. Nước
xiết cuốn đi đàn lợn, gà trong đêm, chỉ nghe trong tiếng nước réo là
tiếng lợn rống, gà quác đến đau lòng... Tại thời điểm đó, được tin báo,
lãnh đạo thành phố Đồng Hới lên tận trang trại để kiểm tra tình hình
nhưng cũng không thể vào được khu vực trang trại mà chỉ đứng nhìn từ xa
vì lũ đã chia cắt.

Rạng sáng nhìn rõ mặt người thì vợ chồng chị Giang
như lả đi vì nhìn cảnh trang trại xác xơ sau cơn lũ. Khu chăn nuôi gà
trống hoác cả 4 phía, trên tấm lưới B40 ngăn chắn bị lũ xô nghiêng chờ
sập xuống. Cả trại gà khoảng 3.000 con (mỗi con xấp xỉ 1 kg) trôi sạch
chỉ còn lại hơn chục con chết dính vào tấm lưới chắn. Phía hồ cá chỉ
còn lại mặt nước ngầu đỏ. Hệ thống hồ nuôi ba ba được xây kè, tường
kiên cố bị lũ xé toác một đoạn hơn chục mét. Trên 3.000 con ba ba (được
23 tháng tuổi) cũng bị lũ cuốn trôi sạch trơn.

Phía trái trang trại, mấy dãy chuồng lợn gần như im
ắng. Gần 700 con lợn thịt mỗi con xấp xỉ 80 cân chuẩn bị tháng sau xuất
chuồng phần bị trôi, phần bị nhấn trong nước lũ nên nằm thở thoi thóp
và bắt đầu bỏ ăn... Theo con số mà gia đình chị Giang tính toán sơ bộ
thì thiệt hại do lũ quét cũng xấp xỉ 2 tỷ đồng. Nếu như tính đến thời
điểm xuất lợn, gà, cá, ba ba... thì thiệt hại còn lớn hơn nhiều.

Ông Phan Văn Phả, Chủ tịch UBND phường Bắc Nghĩa khi
nói về cơn lũ bất thường của năm 2008 còn nhấn mạnh: “Chưa bao giờ vùng
cao như Bắc Nghĩa lại bị lũ quét. Hơn nửa số hộ dân bị ngập sâu trong
biển nước; 5 trang trại chăn nuôi tổng hợp gần như bị mất trắng; 35 ha
ao hồ nuôi cá bị ngập... Tổng số thiệt hại lên nhiều tỷ đồng. Trong đó
thiệt hại lớn nhất ở trang trại chị Giang. Lũ này rất bất ngờ vì bình
thường thì nước ở hạ lưu sông Long Đại, Lệ Kỳ... đổ về dâng lên cũng
chỉ mấp mé bờ sông Mỹ Cương mà thôi. Nhưng vì nước xả lũ từ hồ Phú Vinh
về mạnh quá, kết hợp với nước dâng của các con sông kia nên tạo cơn lũ
nằm ngoài sự phòng tránh...”.

Sau lũ, tinh thần vợ chồng chị Giang bắt đầu oải
vì... nợ. Khoản nợ gần 5 tỷ đầu tư trang trại của ngân hàng cũng bắt
đầu đến kỳ trả vốn. Đàn lợn thì phải bán tống bán tháo. Không kỳ nèo
giá cả, cứ có ai đến hỏi mua và họ đưa ra giá nào chị Giang cũng gật
đầu đồng ý. Nếu không để lại thì chỉ có nước đem đi chôn. Thôi thì cố
vét vát được đồng nào hay đồng đó. Nợ thì phải trả, chị Giang chạy đôn
đáo, ngược xuôi, thậm chí cả vay nóng để trả ngân hàng, rồi vay nợ để
trả vay nóng. Vòng vay trả, trả vay xoay vợ chồng chị như đèn kéo quân.
Thương chị gặp tai họa bất ngờ, bà con họ hàng người không có tiền thì
cho chị “mượn” sổ đỏ thế chấp ngân hàng mà vay để trả nợ. “Xác định làm
ăn thì phải có nợ. Nhưng nợ nằm trong tầm kiểm soát của mình thì không
vấn đề gì. Chẳng hạn như năm đó, tôi không bị mất vố đau đó thì cuối
năm có thể thu được gần 3 tỷ đồng, trong đó lãi sẽ trên 500 triệu đồng
và vốn thu hồi được 2,5 tỷ đồng. Phần lãi thì trả ngân hàng và tiền vốn
giữ được tiếp tục đầu tư kinh doanh thì không có gì phải sợ...” - chị
Giang tâm sự tiếp.

Tiếp theo những tháng ngày khốn khó, hai vợ chồng
trần lưng ra làm đủ các việc; trồng chuối vườn, mua cây cảnh về tạo
dáng bán lại cho người có nhu cầu và có được đồng nào lại tạo vốn...
nuôi lợn. Anh em làm công cũng thông cảm cho khó khăn của chị Giang nên
cũng không đòi hỏi chế độ. Họ cho nợ lương chừng 4-5 tháng, khi chị
xuất lứa lợn có tiền mới thanh toán chuyện công sá. Bây giờ, ao cá và
hồ nuôi ba ba vẫn còn nguyên như “phế tích” của cơn lũ năm nào. Chị
Giang tâm sự: “Tôi cố tập trung vực dậy khu nuôi lợn trước đã. Hiện đã
có được đàn lợn thịt 300 con và 120 lợn nái rồi. Thôi cứ từ từ làm lại.
Chả lẽ ông Trời lại hành hạ mình thêm lần nữa hay sao...”.










Bao Nong Nghiep Viet Nam